Współczesne wciągarki i wciągniki to zaawansowane maszyny umożliwiające podnoszenie i przemieszczanie ciężkich ładunków. W celu zapewnienia bezpieczeństwa i efektywnego wykorzystania tych urządzeń niezbędne jest zdobycie odpowiednich uprawnień i przeszkolenie personelu. Dalsza część artykułu odpowie, w jaki sposób je zdobyć tak, aby wiedza w nim zawarta pomogła w wyszukaniu wymarzonego zawodu.

Wciągarki i wciągniki – czym są i jakie są ich cechy charakterystyczne?

Wciągarki i wciągniki to maszyny, bez których ciągnięcie, przemieszczanie czy podnoszenie ciężkich przedmiotów nie byłoby możliwe. Zasięg ich pracy jest ograniczony, dlatego też zaliczane są do urządzeń transportu bliskiego.

Wciągnik jest rodzajem dźwignicy wykorzystywanej do pionowego podnoszenia ładunku, najczęściej z wykorzystaniem liny lub łańcucha, na końcu których umieszczony jest element chwytny w postaci haka. Konstrukcja ta zazwyczaj przesuwa przedmioty po nieruchomym torze jezdnym. Istnieją również wersje stacjonarne, zapewniające pracę w jednym miejscu, bez możliwości przejazdu. Wadą tego rodzaju urządzenia są jego ograniczone rozmiary, mające bezpośredni wpływa na osiągi. Udźwig maksymalny rzadko przekracza 30 ton. Wysokość, na jaką możliwe jest podnoszenie przedmiotów, ogranicza natomiast pojemność bębna. Rodzaj używanego napędu determinuje podział na wciągarki ręczne, elektryczne lub pneumatyczne.

Wciągarka natomiast, w przeciwieństwie do wciągnika, nie posiada kompaktowej obudowy. Jej elementy, takie jak: silnik lub bęben, zamocowane są na otwartej konstrukcji ramowej. Podobnie jak wciągniki, przystosowana jest ona do pionowego podnoszenia ciężkich ładunków, z wykorzystaniem liny lub łańcucha i dołączonego haka. Również to urządzenie dostępne jest w wersji z napędem elektrycznym lub ręcznym. Zastosowane w tych urządzeniach rozwiązania konstrukcyjne pozwalają na osiąganie dużo lepszych parametrów udźwigu, jak i wysokości podnoszenia ciężaru.

Kategorie i termin ważności uprawnień na suwnice według UDT

Obsługa suwnic wymaga przygotowania, które jest możliwe dzięki odpowiedniemu kursowi poprowadzonego przez specjalistów w danej dziedzinie. Urząd Dozoru Technicznego podzielił uprawnienia na suwnice na dwie kategorię:

  • l S – obejmuje suwnice, wciągniki i wciągarki obsługiwane z poziomu roboczego, jak i z kabiny. Jest to najważniejsza kategoria, obejmująca uprawnienia uzyskane w ramach kategorii l S.
  • ll S – obejmuje suwnice wciągniki i wciągarki, które mogą być obsługiwane z poziomu roboczego lub z kabiny.

Pracownikom, którzy posiadają uprawnienia UDT na suwnice, przysługuje ponadto prawo obsługiwania zarówno stacjonarnych żurawi warsztatowych, jak i wciągarek czy wciągników.

Nowelizacja przepisów Ustawy o Dozorze Technicznym z dnia 01.01.2019 związana jest z dostosowaniem prawa do wymogów Unii Europejskiej. Na jej mocy wprowadzone zostały w Polsce uprawnienia wydawane na czas określony.  Ważność uprawnień na suwnice, wciągniki i wciągarki ogólnego przeznaczenia wynosi 10 lat. Jeśli chodzi o zdobycie uprawnień na wciągarki i wciągniki ogólnego i specjalnego przeznaczenia, ich ważność wynosi 5 lat.

Zdobywanie uprawnień do obsługi suwnic, wciągarek i wciągników – najważniejsze informacje

Kurs na suwnice to szkolenie, którego celem jest zdobycie umiejętności, niezbędnych do właściwej obsługi tych urządzeń. Zdobycie certyfikatu zapewnia bezpieczeństwo zarówno dla operatora, jak i osób znajdujących się w zasięgu pracy maszyny. Proces nabywania uprawnień na wciągniki i wciągarki można podzielić na część teoretyczną i praktyczną.

Część teoretyczna zapoznaje kandydata z rodzajem jak i budową maszyn. W ramach tej części kursu przeszły operator poznaje zasady bezpiecznej pracy na wysokościach oraz przepisy i normy związane z właściwym użytkowaniem powierzonego sprzętu.

Część praktyczna zdobywania uprawnień na suwnicę 2s obejmuje obsługę sprzętu pod okiem doświadczonego instruktora. Ten etap kończy się egzaminem, a po jego zdaniu kandydat uzyskuje zaświadczenia o ukończeniu kursu (certyfikat wydawany przez UDT).